receptufan52@gmail.com
19,EKİM MUHTARLAR GÜNÜ ve ÖNEMİ
18 Ekim 2021 12:00:28
Siyasetin en temel öğelerinden olan muhtarlar köy ve mahallelerin yönetiminden sorumlu olan kişilerdir. 1829 yılında kurulan muhtarlık müessesi o yıllardan bugüne kadar devlet kurumlarıyla kordineli çalışarak vatandaşların refah içerisinde yaşamlarını sürdürebilmeleri için çalışmaktadır. Yerel demokrasinin temsilcisi olan muhtarlar vatandaşların üst yönetimlere ulaşabilmesi ve taleplerini dile getirebilmesi için köy ve mahallelerde çalışmalar yürüten yöneticilerdir. Son dönemde değeri daha da artan Cumhurbaşkanımız Sayın, Recep Tayyip Erdoğan'ın sıklıkla bir araya geldiği muhtarlar vatandaşa en yakın siyasetçiler olarak nabız tutuyor. Vatandaştan aldıkları yetkiyi laiki ile vatandaşa hizmet için kullanmak için yetki alan muhtarlar yaptıkları hizmetler ile hizmet ettikleri köy ve mahallelerde huzur ve refahı sağlamak için 24,saat hizmet ediyor. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı tarafından 19 Ekim 2015 tarihinde yayınladığı bir genelge ile “Ülkemizde yerel demokrasinin en eski örneğini temsil eden muhtarlık müessesesi, 1829 yılından bu yana faaliyetlerini sürdürmektedir.” diyerek “…Muhtarlarımız ve muhtarlık müessesesinin ihtiyaçları, karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri ile bu müessesenin tarihsel bağlarını koruyarak geleceğe ilişkin vizyonunun belirlenmesine yönelik çalışmaların yürütülmesi amacıyla 19 Ekim gününün Muhtarlar Günü olarak belirlenmesi uygun görülmüştür.” Muhtarlık Biriminin Tarihçesi Günümüzde olan şekli ile Muhtarlık birimlerinin temelleri ilk olarak 1829 senesinde İstanbul’da atılmıştır. II. Mahmut Yeniçeri Ocağı’nı ortadan kaldırması sonucu Yeniçerilerin yokluğunda tehlikeye meydan vermemek ve küçük birimlerin güvenliğini koruyabilmek için muhtarlık teşkilatını kurmuştur. Bu birimlerin düzenlenmesi ise yasal olarak ilk kez 1864 senesinde gerçekleşmiştir. Bu yasanın adı Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi olarak bilinmektedir. 1876 senesinde yapılan İdare-i Umumiye-i Vilayet Nizamnamesi ile muhtarların görevleri daha ayrıntılı ve net bir şekilde ortaya koyulmuştur. Ancak bu yasa ile muhtarlıklar ve mahalli yönetimler ile ilgili bütün düzenlemeler yürürlükten kaldırılmış ve bunun neticesinde muhtarlık görevleri son bulmuştur. Mahalle muhtar ve ihtiyar heyetleri, 1913 tarihli İdare-i Umumiye-i Vilayet Kanunu ile kaldırılmış olduğu halde, varlıklarını mahallelerdeki kamu hizmetlerinin bir gereği olarak 1933 yılına kadar fiilen sürdürmüşlerdir. Bu tarihte çıkartılan 2295 sayılı kanunla varlığı sona erdirilen kuruluşun görevlerini, zabıta ve belediye gibi bazı kuruluşların yapması öngörülmüştür. Ancak. 10 yıllık bir uygulama mahalle muhtarlığının boşluğunun doldurulmasının mümkün olmadığı görüldüğünden, 1944 tarihli ve 4541 sayılı Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetlerinin Teşkiline Dair Kanun ile Kanunun uygulama şekil ve esaslarına dair 1945 tarihli tüzük çıkarılmıştır ve bugünkü şeklini almıştır. Günümüzde varlığını koruyan ve muhtarlık mahalle yönetimini düzenleyen yasa 05.04.2004 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilmiştir. Türkiye’de yaklaşık olarak 53 bin adet muhtar bulunmaktadır.